ارامنه و سينمای ايران
موزه سینمای ایران، در سلسله نمایشگاه‌ها و نمایش‌های جذاب و دیدنی‌اش، برنامه‌ای کم‌نظیر عرضه کرد: ارامنه و سینمای ایران. برنامه‌ای که هرچند عنوانش تازه نبود و چند سال قبل نیز با عنوانی مشابه طی یک شب برگزار شد، اما برای اولین‌بار با این وسعت و دقت و هوشمندی مورد توجه قرار گرفت.
دومین نمایشگاه فصلی موزه سینمای ایران و اولین هفته ی فیلم «ارامنه و سینمای ایران» از 20 تا 26 تیر ماه در محل این موزه در باغ فردوس تهران برگزار، و طی هفت شب برنامه‌هایی با این موضوع‌ها اجرا شد: شب ساموئل خاچیکیان (20 تیر)، شب اوانس اوهانیانس (21 تیر)، شب موسیقی فیلم (22 تیر)، شب ارامنه و هنرهای ایران (23 تیر)، شب فیلم‌های کوتاه (24 تیر)، شب آربی آوانسیان (25 تیر)، شب بازیگران ارمنی (26 تیر). در این هفت شب، بعد از نمایش فیلم‌هایی در ارتباط با موضوع، سخنرانی‌هایی انجام شد که به‌ترتیب، ق. پورمرادیان، امیر قویدل، حسن حسینی، خسرو دهقان، لوریس چکناواریان، شاهین فرهت، آیدین آغداشلو، روبرت صافاریان، زاون قوکاسیان، محمد تهامی‌نژاد، آربی آوانسیان و رضا کیانیان سخنرانی کردند. قابل‌ستایش‌ترین بخش این برنامه، انتشار کتابی‌ در 144 صفحه، مصور و به دو زبان فارسی و انگلیسی‌ست که در نوع خود بی‌نظیر است. این کتاب شامل شناسنامه کامل همه دست‌اندرکاران ارمنی در سینمای ایران، بازتاب‌های فرهنگی آن‌ها در سینمای ایران و گاه‌شمار حضور ارامنه در سینمای ایران است.
چرایی برگزاری این مراسم را به نقل از بروشور می‌خوانیم:
ارامنه از آغاز پیدایش سینما در ایران نقش مؤثری در بهره‌برداری از این هنر ـ صنعت به عهده داشتند: ازجمله نخستین فیلم‌های مستند سیاحتی را فیلمبرداری کردند: ژرژ اسماعیلوف در سال 1288؛ نخستین سالون سینما را (به شیوه امروزی) در شهرستان‌ها راه‌اندازی کردند: سینما سولی در تبریز، سال 1296، توسط آلک ساکینیان؛ نخستین آموزشگاه سینمایی را تأسیس کردند: مدرسه آرتیستی سینما، سال 1309، توسط اوانس اوهانیانس؛ نخستین فیلم‌های داستانی را ساختند: آبی و رابی (1309) و حاجی آقا ـ آکتر سینما (1312)، هردو به کارگردانی اوهانیانس؛ تعدادی از نخستین بناهای ویژه نمایش فیلم را طراحی کردند: سینما دیانا (سپیده کنونی، 1318) و متروپل (رودکی کنونی، 1324)، توسط وارطان هوانسیان؛ نخستین طراحان جدی دیوارکوب و پلاکارد بودند: میشا گیراگوسیان و هایک اجاقیان؛ بخشی از نخستین استودیوهای معظم فیلمسازی را بنیان گذاشتند: دیانافیلم ساناسار خاچاطوریان ــ سال 1329، البرزفیلم سیمیک کنستانتین، جانی باغداساریان و واهان ترپانچیان ــ سال 1330 و آژیرفیلم ژوزف واعظیان ــ سال 1336؛ بادوام‌ترین نشریه سینمایی را منتشر کردند: ستاره سینمای پارویر گالستیان، 1332-1357؛ پرفروش‌ترین فیلم‌ها را ساختند: آثار ساموئل خاچیکیان، از دختری از شیراز (1333) تا عقاب‌ها (1364)؛ رونق‌بخش حرفه ی دوبله بودند: آلکس آقابابیان، با رواج کار دوبله فیلم‌های خارجی در ایتالیا؛ پایه‌های فنی سینمای ایران را محکم کردند: گورگن گریگوریانس، روبیک منصوری، روبیک زادوریان و…؛ از بنیان‌گذاران فیلمخانه ملی ایران بودند: زاون هاکوپیان در سال 1337؛ در زمره فیلمسازان موج‌نوی زمانه خود بودند: آربی اوانسیان با فیلم چشمه (1351)،… و پرافتخارترین فیلم تاریخ جشنواره فجر را عرضه کردند: پرده آخر واروژ کریم‌مسیحی، 1369.